विरुद्धार्थी शब्द

अथ x इति		घाऊक x किरकोळ		भय x अभय
अजर x जराग्रस्त		चढ x उतार		भयंकर x सौम्य
अमर x मृत्य		चल x अचल, स्थिर		भयभीत x निर्भय
अधिक x उणे		चढाई x माघार		भव्य x चिमुकले
अलीकडे x पलीकडे		चढणे x उतरणे		भसाडा x मंजुळ
अवघड x सोपे		चवदार x बेचव		भरती x आहोटी
अंत x प्रारंभ		चपळ x सुस्त		भान x बेभाम
अचल x चल		चंचल x स्थिर		भारतीय x अभारतीय
अचूक x चुकीचे		चांगले x वाईट		भाग्यवंत x दुर्भागी
अडाणी x शहाणा		चूक x बरोबर		भांडण x सलोखा
अटक x सुटका		चोर x गोलीस		भिकारी x सावकार
अतिवृष्टी x अनावृष्टी		चिमुकला x थोरला		भूक x तहान
अती x अल्प		चिरंजीव x अल्पजीवी		भूषण x दूषण
अर्थ x अनर्थ		छोटी x मोठी		महान x क्षुद्र
अनुकूल x प्रतिकूल		छोटेसे x मोठेसे		मधुर x कडवट
अभिमान x दुरभिमान		जड x हलके		महाल x झोपडी
अरुंद x रुंद		जय x पराजय		मऊ x टणक
अशक्य x शक्य		जन्म x मृर्यू		मंद x प्रखर
अंधकार x प्रकाश		जवळची x लांबची		मंजुळ x कर्कश
अस्त x प्रारंभ		जगणे x मरणे		माता x पिता
अडचण x सोय		जमा x खर्च		माथा x पायथा
अपेक्षित x अनपेक्षित		जबाबदार x बेजबाबदार		माय x बाप
अशक्त x सशक्त		जर x तर		मालक x नोकर
अर्धवट x पूर्ण		जलद x हळू		मान x अपमान
अमूल्य x कवडीमोल		जागणे x झोपणे		माया x द्वेष
असतो x नसतो		जास्त x कमी		माघारा x सामोरा
अपेक्षाभंग x अपेक्षापूर्ती		जागरूक x निष्काळजी		मान्य x अमान्य
अंथरूण x पांघरूण		जागृत x निद्रिस्त		म्हातारा x तरुण
अग्रज x अनुज		जाणे x येणे		मिटलेले x उघडलेले
अनाथ x सनाथ		जिवंत x मृत		मित्र x शत्रू
अतिवृष्ट x अनावृष्टी		जिंकणे x हरणे		मैत्री x दुश्मनी
अधोगती x प्रगती, उन्नती		जीत x हार		मोठा x लहान
अबोल x वाचाळ		जुने x नवे		मोकळे x बंदिस्त
अब्रू x बेअब्रू		जेवढा x तेवढा		मौन x बडबड
अल्लड x पोक्त		जोश x कंटाळा		मृत्यू x जीवन
अवखळ x गंभीर		झोप x जाग		मृदू x कठीण
अवजड x हलके		झोपडी x महाल		मुका x बोलका
आरंभ x शेवट		टंचाई x विपुलता		मूर्ख x शहाणा
आठवण x विस्मरण		टिकाऊ x ठिसूळ		यशस्वी x अयशस्वी
आशा x निराशा		ठळक x पुसट		यश x अपयश
आता x नंतर		डावा x उजवा		याचक x दाता
आत x बाहेर		डौलदार x बेढप		येईल x जाईल
आनंद x दु:ख		तरुण x म्हातारा		योग्य x अयोग्य
आला x गेला		तहान x भूक		रक्षक x मारक
आहे x नाही		तुरळक x दाट		रुडू x हसू
आळशी x उद्योगी		ताजे x शिळे		राग x लोभ
आकर्षण x अनाकर्षण		तारक x मारक		राजा x रंक
आकाश x पाताळ		ताजी x शिळी		रुचकर x बेचव
आतुरता x उदासीनता		ताल x बेताल		रूपवान x कुरूप
ओबडधोबड x गुळगुळीत		तेजस्वी x निस्तेज		रेखीव x खडबडीत
आदर्श x अनादर्श		तेजी x मंदी		रिकामे x भरलेले
आवडते x नावडते		तीव्र x सौम्य		रोड x सुदृढ
आवश्यक x अनावश्यक		तीक्ष्ण x बोथट		लहानपण x मोठेपण
आज्ञा x अवज्ञा		तिरके x सरळ		लक्ष x दुलर्क्ष
आधी x नंतर		तिरपा x सरळ		लवकर x उशिरा
आघाडी x पिछाडी		थंड x गरम		लबाड x भोळा
आजादी x गुलामी		थंडी x उष्मा		लबाडी x प्रामाणिकपणा
आशीर्वाद x शाप		थोर x लहान		लय x प्रारंभ
आस्था x अनास्था		थोरला x धाकटा		लक्ष x दुर्लक्ष
आदर x अनादर		थोडे x जास्त		लाडके x नावडते
आडवे x उभे		दया x राग		लांब x जवळ
आयात x निर्यात		दयाळू x जुलमी		लांबी x रुंदी
आंधळा x डोळस		दाट x विरळ		लेचापेचा x भक्कम
ओला x सुका		दीन x रात		लोभी x निर्लोभी
ओली x सुकी		दिवस x रात्र		वाकडे x सरळ
ओळख x अनोळख		दीर्घ x ऱ्हस्व		वापर x गैरवापर
इकडे x तिकडे		दुरित x सज्जन		वृद्ध x तरुण
इथली x तिथली		दुःख x सुख		विचार x अविचार
इष्ट x अनिष्ट		दुष्काळ x सुकाळ		विद्यार्थी x शिक्षक
इमानी x बेइमानी		दुष्ट x सुष्ट		विश्वास x अविश्वास
इच्छा x अनिच्छा		देशभक्त x देशद्रोही		विलंब x त्वरा
इलाज x नाइलाज		देव x दानव, दैत्य		विशेष x सामान्य
इहलोक x परलोक		दृष्ट x सुष्ट		विद्वान x अडाणी
उघडे x बंद		दोषी x निर्दोषी, निर्दोष		विष x अमृत
उच x नीच		द्वेष x प्रेम		विरोध x पाठिंबा
उजेड x काळोख		धनवंत x निर्धन, कंगाल		विसरणे x आठवणे
उदासवाणा x उल्हासित		धडधाकट x कमजोर		वेडा x शहाणा
उभे x आडवे		धर्म x अधर्म		वेगात x हळूहळू
उमेद x मरगळ		धाडस x भित्रेपणा		व्यवस्थित x अव्यवस्थित
उंच x बुटका		धूसर x स्पष्ट		शत्रू x मित्र
उच्च x नीच		धिटाई x भित्रेपणा, भ्याडपणा		शहर x खेडे
उतरणे x चढणे		धीट x भित्रा		शकून x अपशकून
उत्तम x क्षुद्र		धूर्त x भोळा		शाप x वर
उत्कर्ष x अपकर्ष, अधोगती		नफा x तोटा		शंका x खात्री
उचित x अनुचित		नवे x जुने		शेवट x सुरवात
उदघाटन x समारोप		नम्रता x उद्धटपणा		श्वास x निःश्वास
उदास x प्रसन्न		नाजूक x राठ		शिखर x पायथा
उदार x अनुदार, कृपण		निद्रा x जागृती		शिकारी x सावज
उधार x रोख		निर्मळ x मळकट		शिस्त x बेशिस्त
उधळ्या x कंजूष, काटकसरी		निमंत्रित x आगंतुक		शिक्षा x शाबाशकी
उपकार x अपकार		निंदा x स्तुती		शीतल x उष्ण
उपदेश x बदसल्ला		निर्दयता x सहृदयता, सदयता		शीत x अशीत
उपयोगी x निरुपयोगी		निर्बंध x मोकळीक		शक्य x अशक्य
उपाय x निरुपाय		निर्जीव x सजीव		शेंडा x बुडखा
उलट x सुलट		निराश x उत्साही		शुद्ध x अशुद्ध
ऊन x सावली		निःशस्त्र x शस्त्रधारी		शूर x भित्रा
उगवणे x मावळणे		निश्चित x अनिश्चित		श्रीमंत x गरीब
उशिरा x लवकर		निष्काम x सकाम		श्रेष्ठ x कनिष्ठ
उत्तेजन x विरोध		निर्भय x भयभीत		सकाळ x संध्याकाळ
उत्साह x निरुत्साह		नीती x अनीती		सज्जन x दुर्जन
उद्धट x नम्र		नीटनेटका x गबाळ्या		सदाचार x दुराचार
उदार x कंजूष		नोकर x मालक		सभ्य x असभ्य
उन्नती x अवनती		नेहमी x क्वचित		सतर्क x बेसावध
एकदा x अनेकदा		नुकसान x फायदा		सतेज x निस्तेज
ऐटदार x केविलवाणा		नेता x अनुयायी		समाधान x असमाधान
ऐच्छिक x अनैच्छिक, अपरिहार्य		न्याय x अन्याय		सरस x निरस
कर्कश x संजुल		पक्की x कच्ची		समान x असमान
कडक x नरम		पडका x धडका		समृद्धी x दारिद्र्य
कळस x पाया		पराक्रमी x भित्रा		सत्य x असत्य
कच्चा x पक्का		परका x स्वकीय		सरळ x वाकडा
कबूल x नाकबूल		पहिला x शेवटचा		संवाद x विसंवाद
कडू x गोड		पलीकडे x अलीकडे		स्वच्छ x घाणेरडा
कर्णमधुर x कर्णकटू		परवानगी x बंदी		स्वतंत्र x परतंत्र
कठीण x सोपे		प्रकाश x अंधार		स्वस्थ x बेचैन
कल्याण x अकल्याण		प्रश्न x उत्तर		स्वहित x परमार्थ
कष्टाळू x कामचोर		प्रामाणिकपणा x लबाडी		स्वदेश x परदेश
कंटाळा x उत्साह		प्राचीन x अर्वाचीन		स्तुती x निंदा
काळा x पांढरा		प्रेमळ x रागीट		स्वस्त x महाग
काळोख x प्रकाश, उजेड		प्रेम x द्वेष		स्वाधीन x पराधीन
कायदेशीर x बेकायदेशीर		प्रचंड x चिमुकला		स्वागत x निरोप
कौतुक x निंदा		प्रत्यक्ष x अप्रत्यक्ष		स्वार्थ x परमार्थ
क्रूर x दयाळू		प्रतिकार x सहकार		स्वार्थी x निःस्वार्थी
कोरडा x ओला		प्रमाण x अप्रमाण		स्पष्ट x अस्पष्ट
कोवळा x जून, निबर		प्रगती x अधोगती		सावध x बेसावध
किमान x कमाल		पाप x पुण्य		साहसी x भित्रा
कीव x राग		पात्र x अप्रात्र		सार्थ x व्यर्थ
कृतज्ञ x कृतघ्न		पायथा x शिखर		साम्य x फरक
कृत्रिम x नैसर्गिक, स्वाभाविक		पांढरा x काळा		सान x थोर
कृश x स्थूल		प्रारंभ x अंत		सावकाश x पटकन
कृपा x अवकृपा		पुढची x मागची		सार्वजनिक x खाजगी
कीर्ती x अपकीर्ती		पुष्कळ x थोडे		सानुली x मोठी
खरे x खोटे		पूर्ण x अपूर्ण		सामुदायिक x वैयक्तिक
खंडन x मंडन		पूर्व x पश्चिम		स्थिर x अस्थिर
खात्री x शंका		पौर्णिमा x अमावास्या		सुप्रसिद्ध x कुप्रसिद्ध
खाली x वर		प्रिय x अप्रिय		सुरक्षित x असुरक्षित
खादाड x मिताहारी		फसवी x स्पष्ट		सुख x दु:ख
खुळा x शाहाणा		फायदा x तोटा		सुटका x अटक
खूप x कमी		फार x कमी		सुशिक्षित x अशिक्षित
खरेदी x विक्री		फुलणे x कोमेजणे		सुगंध x दुर्गंध
खोल x उथळ		फुकट x विकत		सुंदर x कुरूप
गरम x थंड		फिकट x गडद		सुदैवी x दुर्दैवी
गमन x आगमन		बहुमान x अपमान		सुरुवात x शेवट
गढूळ x स्वच्छ		बरोबर x चूक		सुभाषित x कुभाषित
गंभीर x अवखळ, पोरकट		बलाढ्य x कमजोर		सूर्योदय x सूर्यास्त
गद्य x पद्य		बसणे x उठणे		सोपे x कठीण
गाव x शहर		बंद x उघडा		सोय x गैरसोय
गारवा x उष्मा		बंधन x मुक्तता		सौजन्य x उद्धटपणा
ग्राहक x विक्रेता		बंडाळी x सुव्यवस्था		सेवक x मालक
ग्रामीण x शहरी		बाल x वृद्ध		हळू x जलद
ग्राह्य x त्याज्य		बाहेर x आत		हसणे x रडणे
गुरु x शिष्य		बिघात x दुरुस्ती		हलके x जड
गुण x अवगुण		बुद्धिमान x निर्बुद्ध		हजर x गैरहजर
गुप्त x उगड		बुद्धिमान x ढ		हसतमुख x रडततोंड
गुळगुळीत x खरखरीत, खडबडीत		बेसावध x सावध		हार x जीत
गुणी x अवगुणी		बेसूर x सुरेल		हिम्मत x भय
गुणगान x निदा		भडक x सौम्य		हिंसक x अहिंसक
गोड x कडू		भरती x ओहोटी		हिरमुसलेला x उत्साही
गोरा x काळा		भरभर x सावकाश		हित x अहित
गौण x मुख्य		भले x बुरे		हिशेबी x बेहिशेबी
घट्ट x सैल, पातळ		भक्कम x कमकुवत		हीन x दर्जेदार
				हुशार x मठ्ठ
				होकार x नकार
				क्षमा x शिक्षा
				ज्ञान x अज्ञान